Główne cele terapii realizowanej w Ośrodku „MONAR” w Lipiance to:
- wypracowanie trwałej umiejętności utrzymywania trzeźwości
- poprawa jakości życia
- pełna resocjalizacja i readaptacja społeczna
- ponowne wdrożenie do pełnienia ról społecznych
- budowanie postaw prozdrowotnych
Terapia trwa 12 miesięcy. Program terapeutyczny podzielony jest na 4 etapy, które są miarą rzeczywistych zmian w funkcjonowaniu psychologicznym, społecznym oraz systemie wartości pacjenta. Na każdym z etapów zakres przywilejów i obowiązków osoby uczestniczącej w terapii jest inny. Zróżnicowany jest również rodzaj oddziaływań terapeutycznych.
Podstawowe elementy terapii i rodzaje oddziaływań terapeutycznych:
- terapia grupowa – społeczność terapeutyczna
- terapia indywidualna
- tworzenie i realizacja Osobistych Planów Terapii
- terapia grupowa oparta na procesie
- zajęcia psychoedukacyjne, warsztatowe, treningowe:
- grupa wstępna – wprowadzenie do terapii
- trening konstruktywnych zachowań
- grupa terapeutyczna z elementami terapii behawioralno-poznawczej
- trening asertywności i komunikacji
- trening radzenia sobie ze złością i stresem
- grupa zapobiegania nawrotom uzależnienia
- zajęcia edukacyjne dotyczące HIV/AIDS
- opieka psychologiczna
- opieka psychiatryczna
- opieka medyczna
- ergoterapia i terapia zajęciowa
Terapia grupowa – społeczność terapeutyczna
Społeczność terapeutyczna jest podstawową – obok terapii indywidualnej – metodą pracy w Ośrodku. Polega na realizowaniu otwartej komunikacji między pacjentami w grupie oraz uzyskaniu – w miarę możliwości – demokratycznych stosunków na wszystkich poziomach społeczności. Dzięki informacjom zwrotnym od członków społeczności pacjent ma możliwość korygowania wyobrażeń na swój temat wynikających z psychologicznych mechanizmów uzależnienia oraz budowania adekwatnego obrazu siebie i własnych możliwości.
Uczestniczenie w społeczności daje możliwość korzystania ze wsparcia psychologicznego członków grupy i kadry, nauki poprawnego pełnienia ról społecznych oraz budowania satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi. Członkowie społeczności współuczestniczą w funkcjonowaniu Ośrodka i tworzeniu obowiązujących norm. Pozwala to kształtować odpowiedzialność i umiejętność ponoszenia konsekwencji oraz budować akceptowalny system wartości.
Terapia indywidualna
Każda przyjęta na terapię osoba zostaje objęta indywidualną opieką terapeuty prowadzącego. Dzięki temu ma możliwość pracy nad osobistymi trudnościami w procesie zdrowienia, w komfortowych i zapewniających poczucie bezpieczeństwa warunkach. Umożliwia to dostosowanie programu leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Osobisty Plan Terapii
Jest to plan postępowania terapeutycznego tworzony wspólnie przez terapeutę i pacjenta. Jest on zapisany i przekazany pacjentowi do realizacji. Osobisty Plan Terapii wynika z rozpoznania deficytów związanych z uzależnieniem oraz bieżących problemów. Zawiera zbiór konkretnych problemów, celów i zadań do przepracowania i osiągnięcia w trakcie terapii oraz szczegółowe określenie sposobu realizacji tych zadań.
Terapia grupowa oparta na procesie
Jest to praca w grupie, uwzględniająca jej procesy, fazy oraz role grupowe. Czerpie ona z wiedzy dotyczącej dynamiki grupy, jak również z wiedzy na temat psychologicznego funkcjonowania jednostek. W grupie możliwe jest przepracowanie trudności, z którymi borykają się jej uczestnicy, ponieważ znajdują one swój wyraz w grupie terapeutycznej. Grupa staje się przestrzenią do budowania konstruktywnych, satysfakcjonujących relacji interpersonalnych oraz stabilnej, adekwatnej samooceny.
Zajęcia psychoedukacyjne, warsztatowe, treningowe
Obejmują szereg tematów i zagadnień związanych z uzależnieniem, terapią i procesem zdrowienia. Pozwalają zdobyć wiedzę i umiejętności potrzebne do utrzymania trzeźwości oraz poprawy jakości życia osoby uzależnionej.
Opieka psychologiczna
Obejmuje wsparcie psychologiczne, interwencje kryzysowe, psychoedukację oraz diagnostykę psychologiczną. Pobyt w ośrodku to szczególny moment w życiu pacjenta. Przynosi wiele korzyści, przede wszystkim poprawę stanu zdrowia. Często ratuje życie. Jest też związany z wieloma nowymi sytuacjami, osobami, zadaniami. To naturalne, że mogą towarzyszyć mu niepokój, zdenerwowanie, lęk czy przygnębienie. Samopoczucie psychiczne wpływa na przebieg terapii i dlatego ważne jest, aby łagodzić nadmierne napięcie emocjonalne i wzmacniać siły psychiczne. Motywacja i zaangażowanie pacjenta we współpracę z personelem przyspieszają powrót do zdrowia i poprawiają jakość życia. Wtedy pobyt w Ośrodku staje się szansą na odkrycie nowych sił i możliwości oraz na rozpoczęcie lepszego etapu życia. Opieka psychologiczna umożliwia także diagnozę psychologiczną pacjenta potrzebną do tworzenia Osobistych Planów Terapii oraz dostosowania poszczególnych metod leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Opieka medyczna i psychiatryczna
Przez cały okres pobytu w Ośrodku pacjent ma zapewnioną opiekę zarówno lekarza rodzinnego (pierwszego kontaktu), jak również lekarza psychiatry. Obejmuje ona szczegółowe badanie, zlecanie odpowiedniego leczenia, wykonanie niezbędnych badań, leczenie chorób współistniejących. W razie potrzeby pacjenci kierowani są do lekarzy specjalistów.
Terapia zajęciowa i ergoterapia
Jest to forma terapii, która pozwala nauczyć się większej samodzielności, aktywności i niezależności. Terapia zajęciowa i ergoterapia kształtuje punktualność, odpowiedzialność, sumienność, umiejętności pracy zespołowej, radzenie sobie w sytuacjach stresowych. Uczy rozwiązywania konfliktów w komunikacji interpersonalnej. Pacjenci w ramach leczenia zdobywają szereg umiejętności niezbędnych w trzeźwym życiu. Służy temu m.in. praca na terenie Ośrodka, polegająca głównie na pracach porządkowych, drobnych pracach budowlanych czy przygotowywaniu posiłków. Ta forma terapii w Ośrodku rozpoczyna się nauką systematycznego wykonywania codziennych czynności i obowiązków, a kończy na przygotowaniu pacjenta do podjęcia życia zawodowego i powrotu na rynek pracy.